Τις σημαντικές διαστάσεις της ενεργειακής κρίσης που πλήττει την Ευρώπη ανέδειξε η συζήτηση που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφος, το γερμανικό Ίδρυμα Konrad Adenauer (αντιπροσωπεία Ελλάδας & Κύπρου) και το Κέντρο Διεθνούς & Ευρωπαϊκής Πολιτικής Οικονομίας & Διακυβέρνησης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (ΚεΔΕΠΟΔ) την Δευτέρα 24 Οκτωβρίου 2022.

Στον εναρκτήριο χαιρετισμό του, ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφος, Καθηγητής Παντελής Σκλιάς επεσήμανε την πολυδιάστατη σημασία που έχει η ενεργειακή κρίση, η οποία πυροδοτήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία αναδεικνύοντας παράλληλα  τις σημαντικές αδυναμίες της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής και γενικότερα της ευρωπαϊκής γεωπολιτικής αντίληψης.

Ο Δρ. Κυριάκος Χατζηγιάννης, Βουλευτής και Πρόεδρος της Κυπριακής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, υποστήριξε ότι η ΕΕ χρειάζεται μια νέα ενεργειακή ισορροπία σε πηγές και οδεύσεις που θα της διασφαλίζει σταθερότητα, επάρκεια και ασφάλεια της παροχής ενέργειας. Μια νέα Κοινή Ενεργειακή Πολιτική της ΕΕ είναι όσο ποτέ άλλοτε αναγκαία. Εκτίμησε ότι, δυστυχώς, η Ευρώπη θα συνεχίσει να εξαρτάται από τους υδρογονάνθρακες τις επόμενες δεκαετίες, γι’ αυτό και προέταξε την σημασία αξιοποίησης των καινοτόμων τεχνολογιών περιορισμού των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη χρήση τους και την αξιοποίηση των ΑΠΕ αλλά, και της αποθήκευσης ενέργειας. Παράλληλα, εκφράζει την ανησυχία του σε σχέση με την υπερεξάρτηση από το Ρωσικό Φυσικό Αέριο, ενώ παράλληλα εκφράζει την έντονη αντίδραση του σχετικά με την υπερεξάρτηση που αναπτύσσεται  από το Αμερικανικό Φυσικό Αέριο και τονίζει τον ανταγωνισμό που θα πρέπει να υπάρξει μεταξύ υγροποιημένου ΦΑ και αέριας μορφής ΦΑ. Άσκησε κριτική στο γεγονός της δημιουργίας υπερκερδοφορίας από πλευράς των αμερικανικών εταιρειών σε βάρος των Ευρωπαίων καταναλωτών. Εξέφρασε την επιφύλαξή του για την αποτελεσματικότητα που θα μπορέσει να έχει ο ορισμός ενός πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου και υποστήριξε η ευρωπαϊκή πολιτική θα πρέπει να εστιάσει στην παροχή οικονομικών – φορολογικών ελαφρύνσεων στους πολίτες, ώστε να μετριαστούν οι επιπτώσεις στους καταναλωτές από τις υψηλές τιμές της αγοράς ενέργειας.

Εμφανίστηκε, τέλος, συγκρατημένα αισιόδοξος ότι μετά τις επικείμενες εκλογές σε Κύπρο, Ελλάδα και Τουρκία, θα μπορέσει να δοθεί ξανά ο χώρος για έναν ουσιαστικό διάλογο, όχι μόνον για τα ενεργειακά ζητήματα αλλά και ευρύτερα, αφού πρώτα η Τουρκία αποσαφηνίσει τις θέσεις και τις προτεραιότητες της με δεδομένη τη ρευστότητα που διακρίνει την πολιτική της τα τελευταία χρόνια.

Ο Γερμανός Ομοσπονδιακός Βουλευτής Klaus–Peter Willsch, μέλος της Επιτροπής Οικονομίας και Ενέργειας διαπίστωσε ότι υπήρξε μια πολιτική και γεωπολιτική αποτυχία στον έγκαιρο εντοπισμό και αντιμετώπιση των ενεργειακών προκλήσεων, γεγονός που αναδεικνύει τη σημασία της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ, όχι μόνο μόνο στην ενέργεια, αλλά και συνολικότερα. Υποστήριξε την άποψη ότι οι Ανανεώσιμές Πηγές Ενέργειας θα συνεχίσουν να έχουν συμπληρωματικό χαρακτήρα στο ενεργειακό μείγμα και υποστήριξε ότι στις παρούσες συνθήκες η Γερμανία θα πρέπει να παρατείνει τη λειτουργία των πυρηνικών της εργοστασίων, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες τις καθώς επίσης να αξιοποιήσει τα αποθέματά της σε σχιστολιθικό φυσικό αέριο. Σχολιάζοντας το πρόσφατο πακέτο βοήθειας 200 δισ. Ευρώ της Γερμανικής κυβέρνησης ανέφερε ότι οι πολιτικές οφείλουν να είναι στοχευμένες σε αυτούς που έχουν ανάγκη και όχι οριζόντιες. Τάχθηκε δε ενάντια σε κάθε σκέψη χαλάρωσης του Συμφώνου Σταθερότητας. Υποστήριξε τέλος ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να αξιοποιήσει χρήματα από το μεγάλο Ταμείο Ανθεκτικότητας που δημιουργήθηκε για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, προκειμένου να στηρίξει τις σημερινές ανάγκες ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ.

Ο Επίκουρος Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας στην ενεργειακή ασφάλεια  και Κλιματική αλλαγή Δρ. Φλώρος Φλούρος αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα επιτάχυνσης για την επίτευξη σύγκλισης των πολιτικών ενέργειας μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) με σκοπό την καλύτερη αντιμετώπιση της παρούσας ενεργειακής κρίσης. Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση που λαμβάνει χώρα όλα αυτά τα προηγούμενα χρόνια  έχει σήμερα να επιλύσει και το ζήτημα μιας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής για την ενεργειακή ασφάλεια που να είναι αποτελεσματική, με αναγκαιότητα διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας και αποφυγή εξάρτησης από έναν νέο πλέον μοναδικό προμηθευτή του κύριου όγκου ποσοτήτων ενέργειας. Όπως σημείωσε ο ίδιος, είναι επιτακτική ανάγκη η ΕΕ να ηγηθεί των εξελίξεων και να μην παραμένει απλώς θεατής που προσπαθεί να προσαρμόζεται στις αλλαγές του εξωτερικού περιβάλλοντος, αλλά με την έγκαιρη παρέμβαση της να προλαμβάνει δυσάρεστες εξελίξεις. Για το επόμενο διάστημα των δύο τουλάχιστον χρόνων απαιτείται ενδυνάμωση της συνεργασίας και της ασφάλειας για την περιοχή της Ευρώπης, γεγονός που θα πρέπει να συνδυάζει την ευθυγράμμιση των συμφερόντων της Κυπριακής Δημοκρατίας και της ΕΕ με σκοπό την επίτευξη του κοινού οράματος για ασφάλεια και ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή.

Ο Διευθυντής της Αντιπροσωπείας του Ιδρύματος Konrad Adenauer στην Ελλάδα και την Κύπρο κ. Marian Wendt ευχαρίστησε το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφος για τη διοργάνωση και τη φιλοξενία και ανέφερε ότι ο δημόσιος διάλογος για σημαντικά τρέχοντα ζητήματα διευκολύνει την κατανόησή τους από την κοινωνία.

Ο Επικεφαλής του Πολιτικού και Εκλογικού Παρατηρητηρίου του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (ΚΕΔΕΠΟΔ) και Γενικός Διευθυντής της SOCIALDOO Παναγιώτης Κακολύρης κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση υπογράμμισε ότι μπαίνοντας στον «χειμώνα της δυσφορίας» για τους ευρωπαίους πολίτες λόγω του αυξημένου κόστους ενέργειας, αλλά και της αμφίβολης ενεργειακής επάρκειας, η ΕΕ βρίσκεται αντιμέτωπη με πρωτόγνωρες προκλήσεις. Τόνισε ότι έχει σημασία η αποτελεσματική απάντηση στην κρίση, προκειμένου να περιοριστούν οι επιπτώσεις της οι οποίες είναι γεωπολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές  αλλά και πολιτικές καθώς μια ενδεχόμενη αποτυχία μπορεί να προκαλέσει ένα νέο κύμα εθνικιστικού λαϊκισμού επικίνδυνων διαστάσεων για το ευρωπαϊκό εγχείρημα.