Κωνσταντίνος Ν. Φελλάς: Πρωτόγνωρη η ψυχο-κοινωνική κληρονομιά της πανδημίας
Οι επιπτώσεις της επιδημίας του ιού Covid-19 στην ψυχική υγεία της κοινωνίας γενικότερα, αλλά και πιο συγκεκριμένα στην ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων αναλύθηκαν διεξοδικά στην Ημερίδα με θέμα: «Ψυχική Υγεία: Έρευνα και παρεμβάσεις στην Κυπριακή κοινωνία». Η Ημερίδα πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας, που τιμάται από το 1992 κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου.
Συγκεκριμένα, όπως επισημάνθηκε, οι έρευνες δείχνουν πως ένας στους έξι πολίτες και ένα στα τέσσερα παιδιά ή έφηβους στην Ευρώπη, αντιμετωπίζουν κάποιο ψυχικό πρόβλημα. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα των ερευνών, ο Καθηγητής Κωνσταντίνος Ν. Φελλάς, Ανώτερος Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, τόνισε πως η απειλή του ιού, σε συνδυασμό με την οικονομική ανασφάλεια και τα απαγορευτικά μέτρα, έχουν δοκιμάσει και εξακολουθούν να δοκιμάζουν τις αντοχές όλων μας, ενώ παράλληλα αρκετοί συνάνθρωποί μας αισθάνονται πως έχουν εγκλωβιστεί σε μια παρατεταμένη δοκιμασία. Ο Καθηγητής Φελλάς συμμετείχε στην Ημερίδα υπό την ιδιότητά του ως Προέδρου της Ειδικής Επιτροπής Ψυχικής Υγείας και Προέδρου της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής Κύπρου.
Ο Καθηγητής επισήμανε πως ο θυμός, η απόγνωση, η αβεβαιότητα, ο φόβος, η μοναξιά και ο κοινωνικός αποκλεισμός είναι μια σειρά από αρνητικά συναισθήματα που έχουν δημιουργηθεί σε πολλούς από εμάς, ως επακόλουθο της πανδημίας, ενώ οι διάφορες επιστημονικές έρευνες προειδοποιούν για τις βραχυπρόθεσμες και τις μακροπρόθεσμες συνέπειες όλων όσων βιώσαμε και ακόμη βιώνουμε.
Ο Καθ. Φελλάς αναφέρθηκε κυρίως στη νέα γενιά, υποδεικνύοντας τη δεινή θέση από την οποία καλούνται οι νέοι να ξεκινήσουν την πορεία τους, καθώς και τα τεράστια προβλήματα που τους απειλούν, ως αποτέλεσμα των πρόσφατων δυσκολιών που αναφύονται λόγω της πανδημίας. «Η μαζική ψυχολογία φόβου, ο εγκλεισμός, η επιτακτική ανάγκη συμφιλίωσης με την απώλεια της ελευθερίας, η απουσία του σχολικού πλαισίου, του παιγνιδιού και των αγαπημένων φίλων την περίοδο του λεγόμενου lockdown έχουν διαταράξει το επιθυμητό αίσθημα ασφάλειας και έχουν αποσυντονίσει ένα από τα βασικά «κύτταρα της ανθρώπινης ύπαρξης, που δεν είναι άλλο από την κοινωνικότητα», τόνισε.
«Η πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Eurofound) που αφορά στις επιπτώσεις της πανδημίας στους νέους αναφέρει ανάμεσα σε άλλα, πως η πανδημία είχε καταστροφικές επιπτώσεις στην ψυχική ευημερία των νέων», είπε. Τόνισε, δε, πως τα περιοριστικά μέτρα μετέτρεψαν τους νέους σε ευπαθή ομάδα, καθώς η πανδημία έχει κοστίσει στα παιδιά και στους εφήβους την ομαλή κοινωνικοποίηση τους. Λόγω της πανδημίας, πρόσθεσε, η ζωή των νέων μετατράπηκε σε ζωή εικονικής πραγματικότητας.
«Στην πρόσφατη Παγκύπρια έρευνα που διενεργήθηκε από τον Οργανισμό Νεολαίας Κύπρου και το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, αποτυπώνεται με μια σειρά αρνητικών συναισθημάτων η ψυχολογική και συναισθηματική κατάσταση των νέων έτσι όπως εξελίχθηκε με τα νέα δεδομένα που επικράτησαν και επικρατούν λόγω της πανδημίας», υπέδειξε. Συνέχισε παραθέτοντας κάποια από τα στοιχεία της έρευνας: «Το 46% των νέων ανάφερε ότι η κατάσταση της ψυχικής υγείας τους έχει χειροτερέψει λόγω της πανδημίας, το 71% των νέων ηλικίας 14-17 ετών δήλωσαν πως η ψυχική τους υγεία επηρεάστηκε προς το χειρότερο, ενώ 29% των ερωτηθέντων απάντησαν πως από την έναρξη της πανδημίας αισθάνθηκαν την ανάγκη για ψυχολογική στήριξη».
«Είναι καθήκον και χρέος μας να ενδυναμώσουμε τους νέους μας με τα εφόδια που θα τους επιτρέψουν να διαχειριστούν τις κρίσεις και τις προκλήσεις. Οφείλουμε να κάνουμε τη μόρφωση και την εκπαίδευση απόλυτη προτεραιότητα, να επανεξετάσουμε τον πραγματικό ρόλο της Παιδείας, να βοηθήσουμε τους νέους να σταθούν στα πόδια τους μόνοι τους, να τους ενθαρρύνουμε ώστε να αποτινάξουν την αδιαφορία και να αναπτύξουν την ισχυρή θέληση για να πετύχουν», ολοκλήρωσε ο Καθηγητής Φελλάς.