Η ερευνητική υποδομή OPERAS (open scholarly communication in the european research area for social sciences and humanities) για την προώθηση της ανοικτής επιστημονικής επικοινωνίας στις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες (ΑΚΕ) και η διεθνής πρωτοβουλία  PKP (Public Knowledge Project) για την ανάπτυξη ανοικτού λογισμικού και την υποστήριξη της επιστημονικής επικοινωνίας, ένωσαν τις δυνάμεις τους για τη δημιουργία ενός διαδικτυακού Forum για την ευρωπαϊκή κοινότητα των ΑΚΕ. Το Forum δίνει τη δυνατότητα διαλόγου και ανταλλαγής ιδεών και εμπειριών σε θέματα ανοικτής επιστημονικής επικοινωνίας (open scholarly communication).

Tο Forum φιλοξενείται στον δικτυακό τόπο PKP|Community Forum, στην κατηγορία «Περιφερειακά Δίκτυα», με την ονομασία “European Community in SSH” και συντονίζεται από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), εκ μέρους του δικτύου OPERAS στο οποίο συμμετέχει το ΕΚΤ.

Στόχος του είναι να φέρει σε επικοινωνία και διάλογο φορείς και άτομα που ασχολούνται και ενδιαφέρονται με την επιστημονική επικοινωνία, όπως εκδότες και διαχειριστές εκδοτικών πλατφορμών, αξιολογητές και φυσικά τους ίδιους τους ερευνητές, προκειμένου να συζητήσουν θέματα όπως η μετάβαση στην ανοικτή επιστημονική επικοινωνία και ζητήματα που τυχόν αντιμετωπίζουν κατά τη μετάβαση αυτή, ενώ ενθαρρύνεται η ανταλλαγή καλών πρακτικών.

Το Forum επιδιώκει επίσης να αναδείξει καινοτόμες εκδοτικές πρωτοβουλίες και εγχειρήματα, καθώς και να συζητήσει τις προοπτικές της επιστημονικής επικοινωνίας. Δεν περιορίζεται στα μέλη του OPERAS ή στην ευρωπαϊκή κοινότητα, αλλά είναι ανοικτό σε όλους.

Μέχρι στιγμής, φιλοξενούνται δυο θεματικές κατηγορίες. Η πρώτη έχει τίτλο “Business Models” στην οποία ερευνητές από τη Σερβία μιλούν για τη χρήση της εκδοτικής πλατφόρμας και τα εργαλεία που αυτή προσφέρει, ενώ στη θεματική “Networking” ερευνητές από τη Γερμανία παρουσιάζουν τη σύσταση του εθνικού κόμβου OPERAS-GER.

Στόχος των παρεμβάσεων είναι να αποτελέσουν το έναυσμα για διάλογο και ανταλλαγή εμπειριών. Το forum είναι έτοιμο να υποδεχθεί και άλλες κατηγορίες και παρεμβάσεις, προερχόμενες από την ίδια την κοινότητα.

Η ερευνητική υποδομή OPERAS

H ευρωπαϊκή ερευνητική υποδομή OPERAS (open scholarly communication in the european research area for social sciences and humanities) έχει ως σκοπό την υποστήριξη της ανοικτής επιστημονικής επικοινωνίας στις Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες (ΑΚΕ). Η αποστολή της είναι ο συντονισμός και η ένωση των υπαρχουσών υποδομών σε μια ομοσπονδία ώστε να εξυπηρετηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι ανάγκες των ερευνητών ΑΚΕ στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Το ΕΚΤ είναι από τα ιδρυτικά μέλη του δικτύου και της υποδομής OPERAS.

Η διεθνής πρωτοβουλία PKP

H PKP είναι μια διεθνής μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία που έχει στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των επιστημονικών εκδόσεων και την προώθηση της Ανοικτής Πρόσβασης στα αποτελέσματα της δημόσια χρηματοδοτούμενης έρευνας. Κύρια δράση της PKP είναι η ανάπτυξη πλατφορμών ανοικτού λογισμικού, για τη μετάβαση των επιστημονικών περιοδικών σε ηλεκτρονική μορφή, με Ανοικτή Πρόσβαση στο περιεχόμενο τους.

H ΡΚΡ ξεκίνησε το 1998, ως μια πρωτοβουλία του University of British Columbia για τις ηλεκτρονικές επιστημονικές εκδόσεις. Σταδιακά, εξελίχθηκε σε μια διεθνή κοινοπραξία, υποστηριζόμενη θεσμικά από τη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Simon Fraser και το Πανεπιστήμιο Stanford. Το PKP, μεταξύ άλλων, διαθέτει δύο λογισμικά έκδοσης περιοδικών (OJS – Open Journal Systems) και βιβλίων (OMP – Open Monograph Press), τα οποία το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) χρησιμοποιεί στην υπηρεσία ηλεκτρονικών εκδόσεων ePublishing. Το ΕΚΤ έχει μακροχρόνια συνεργασία με την πρωτοβουλία PKP, η οποία ενισχύθηκε  περαιτέρω μετά και την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας το 2018, με στόχο την υλοποίηση νέων πρωτοβουλιών για τη βελτίωση της επιστημονικής επικοινωνίας και την ενίσχυση της Ανοικτής Πρόσβασης.

Περισσότερες Πληροφορίες

www.ekt.gr, με πληροφορίες από OPERAS, PKP, EKT

• Το Forum “European Community in SSH”
• Η ερευνητική υποδομή OPERAS για την προώθηση της ανοικτής επιστημονικής επικοινωνίας στις ΑΚΕ
• Η διεθνής πρωτοβουλία Public Knowledge Project