Σημαντικές διακρίσεις στον Διεθνή Διαγωνισμό Συνθετικής Βιολογίας iGEM (International Genetically Engineered Machine) που διεξήχθη στο Παρίσι για την ομάδα iGEM Thessaly 2023 του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, την “iGEM Athens 2023 με μέλη από ΕΚΠΑ, ΕΜΠ, ΠΑΔΑ, ΠΑΠΕΙ, την “Patras Medicine iGEM 2023” του Πανεπιστημίου Πατρών και την “iGEM Thessaloniki” του ΑΠΘ .

Στις 2-5 Νοεμβρίου του 2023 η ομάδα iGEM Thessaly 2023 του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας συμμετείχε για 5^η συνεχόμενη χρονιά στον Διεθνή Διαγωνισμό Συνθετικής Βιολογίας iGEM (International Genetically Engineered Machine) που διεξήχθη στο Παρίσι. Εκεί, κατάφερε να ξεχωρίσει για ακόμη μια χρονιά, καθώς απέσπασε χρυσό βραβείο για την συνολική επίδοση του ερευνητικού της έργου και ψηφίστηκε στις 10 καλύτερες ομάδες παγκοσμίως.

Η φετινή ομάδα παρουσίασε το project “oPHAelia: From Waste to Worth”. Διαγωνίστηκε σε μία πρωτοεμφανιζόμενη κατηγορία του διαγωνισμού, αυτήν της Βιοαποκατάστασης (Bioremediation), η οποία στοχεύει στην χρήση της Συνθετικής Βιολογίας για την αποτοξικοποίηση ρύπων στον αέρα, τα ύδατα, το έδαφος, καθώς και βιομηχανικών ρύπων και καυσαερίων.

Τα αποτελέσματα δικαίωσαν τις επίπονες προσπάθειες των φοιτητών. Η ομάδα έλαβε υποψηφιότητα για το καλύτερο project στην κατηγορία της Βιοαποκατάστασης, καθώς επίσης έλαβε υποψηφιότητα σε όλα τα εξειδικευμένα βραβεία στα οποία είχε δηλώσει συμμετοχή. Αυτά περιλάμβαναν τα:

• Καλύτερο Νέο Μοριακό Συστατικό (Best New Basic Part)
• Καλύτερη Επιχειρηματικότητα (Best Entrepreneurship)
• Καλύτερη Εκπαίδευση (Best Education)
• Καλύτερη Ιστοσελίδα (Best Wiki)

Μέλη της iGEM Thessaly 2023 αποτέλεσαν οι Δάλλης Αργύρης, Δερμιτζάκης Μιχάλης, Ελευθερίου Δημήτρης, Θεοδωρακέα Δάφνη, Καρυπίδης Γρηγόρης, Μαλάμου Χριστίνα, Μπέμπη Μαρία, Παπαγγελέτου Μαρία, Παπαμαργαρίτης Δημήτρης, Τερζόπουλος Θεόφιλος και Τσιτσιγιάννη Κλαίρη. Καθοριστική σημασία για την πορεία του έργου είχαν οι σύμβουλοι (και παλαιότερα μέλη) της ομάδας Ελένης Κωνσταντίνος, Λακάκη Ελευθερία, Παπανικόλας Θεόδωρος, Πατρή Άννα, Πλατής Αναστάσιος και Ρετάλης Ιωάννης. Τέλος, υπεύθυνοι του φετινού project ήταν οι καθηγητές Ματθιόπουλος Κωνσταντίνος, Γιακουντής Αντώνιος και Παπαδοπούλου Καλλιόπη, καθώς επίσης instructor της ομάδας ήταν η Δρ. Καλλιαμπάκου Αικατερίνη. 

Με χρυσό μετάλλιο επέστρεψαν στην Ελλάδα και  τα μέλη της ομάδας “iGEM Athens 2023”. Η iGEM Athens διαγωνίστηκε στο πεδίο “Diagnostics” και στην κατηγορία των “Overgraduate”, με project που αφορούσε την ανάπτυξη ενός test kit για την πρώιμη διάγνωση της νόσου του Πάρκινσον. Λόγω της νευροεκφυλιστικής φύσης της ασθένειας, η πρώιμη διάγνωση είναι κρίσιμη για την έγκαιρη λήψη μέτρων που δύναται να επιβραδύνουν την πρόοδο της νόσου και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Το test βασίζεται στην ανίχνευση συγκεκριμένων οργανικών πτητικών ενώσεων (VOCs) που βρίσκονται στο σμήγμα του δέρματος και οι οποίες έχει βρεθεί πώς διαφοροποιούνται σε ποσότητα κατά τα πρώιμα στάδια ανάπτυξης της νόσου. Η εν λόγω ανίχνευση θα στηρίζεται σε τεχνολογία βακτηριοφάγων, ιών που μολυνουν μόνο βακτήρια και είναι ασφαλείς για τον άνθρωπο. Οι συγκεντρώσεις των ουσιών αυτών θα ημιποσοτικοποιούνται με βάση το χρωματικό αποτέλεσμα, το οποίο θα μπορεί να μετρηθεί μέσω χρήσης εφαρμογής για smartphones.

Τα μέλη της ομάδας iGEM Athens 2023 είναι τα εξής: Δεσινιώτης Θεόδωρος – 4^ο έτος Βιολογικό ΕΚΠΑ, Λασκαρίδου Φιλοξένη-Κυριακή – 4ο έτος Βιοϊατρικών Επιστημών ΠΑΔΑ, Λυγγίτσος Δημήτριος – 5ο έτος Ιατρική ΕΚΠΑ, Πηγαδάς Νικόλαος – 6ο έτος ΗΜΜΥ ΕΜΠ, Πλιακοστάμου Μυρτώ – 4ο έτος Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ, Πούρης Θεόδωρος – 5ο έτος ΗΜΜΥ ΕΜΠ, Πρίφτης Ανδρέας – απόφοιτος Ψηφιακών Συστημάτων ΠΑΠΕΙ - μεταπτυχιακός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, Σπανού Αικατερίνη - 4ο έτος Βιολογικό ΕΚΠΑ, Σταμέλος Ιωάννης – απόφοιτος Ιατρικής ΕΚΠΑ, Τζιέρας Ιάσων – 6ο έτος Ιατρική ΕΚΠΑ.

Χρυσό μετάλλιο κατέκτησε και η ομάδα “Patras Medicine iGEM 2023” του Πανεπιστημίου Πατρών. Η ομάδα “Patras Medicine iGEM 2023” διαγωνίστηκε στο πεδίο “Therapeutics” και στην κατηγορία των “Undergraduate” και κατέλαβε το χρυσό μετάλλιο με το project “Herophilus: breaking the barriers against pancreatic cancer”.

Το project “Herophilus” αφορά στην πρόταση μίας νέας θεραπευτικής προσέγγισης για τον παγκρεατικό καρκίνο αξιοποιώντας τα CAR–NK κύτταρα και τα επαγόμενα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα τα οποία προέρχονται από σωματικά κύτταρα υγιών δοτών. Η ομάδα αποφάσισε να ασχοληθεί με την θεραπευτική αντιμετώπιση του παγκρεατικού καρκίνου γιατί ο συγκεκριμένος συμπαγής όγκος είναι ιδιαίτερα επιθετικός και μεταστατικός έχοντας την φτωχότερη πρόγνωση ανάμεσα σε όλους τους συμπαγείς όγκους με ποσοστό πενταετούς επιβίωσης μόλις 12%. Αξίζει να σημειωθεί πως η επιβίωση από καρκίνο στο πάγκρεας δεν έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία 25 χρόνια. Η προτεινόμενη θεραπεία βασίζεται στην ενίσχυση των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος και συγκεκριμένα στην ενίσχυση των NK (Natural Killer) κυττάρων με την κατασκευή του CAR (Chimeric Antigen Receptor) υποδοχέα στην επιφάνεια αυτών με την βοήθεια των εργαλείων της Συνθετικής Βιολογίας. Τα CAR–NK κύτταρα στοχεύουν το αντιγόνο της μεσοθηλίνης στα παγκρεατικά κύτταρα. Η πρόσδεση των CAR–NK κυττάρων με την μεσοθηλίνη ενεργοποιεί την κυτταροτοξική δραστηριότητα των NK κυττάρων προκαλώντας ανοσοαπόκριση.

Τα μέλη της ομάδας Patras Medicine iGEM 2023 είναι τα εξής: Αδαμαντία Ράπτη- 4^ο έτος Φαρμακευτικής,  Αναστασία Θανοπούλου- 3^ο έτος Χημείας, Βλάσης Παναγιώτου- 5^ο έτος Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής, Ειρήνη Λιέπουρη- 3^ο έτος Βιολογίας, Ισιδώρα Λιέπουρη- 3^ο έτος Φαρμακευτικής, Μαρία Παπαμιχαήλ- 5^ο έτος Φαρμακευτικής, Νεφέλη Κώστα- 3^ο έτος Βιολογίας, Ορέστης Παγδάτογλου- 5^ο έτος Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής, Παρασκευή Τερζίδου- 5^ο έτος Φαρμακευτικής, Χρήστος Καλογερόπουλος- Μεταπτυχιακός φοιτητής στο τμήμα Χημείας.

Ένα από τα ασημένια μετάλλια του Παγκόσμιου Διαγωνισμού και το ειδικό βραβείο «Best Sustainable Development Impact» κέρδισε η φοιτητική διεπιστημονική ομάδα του ΑΠΘ «iGEM Thessaloniki». Η ομάδα απέσπασε το ειδικό Βραβείο Καλύτερου Αντίκτυπου στη Βιώσιμη Ανάπτυξη, στην κατηγορία των προπτυχιακών ομάδων, καθώς το ερευνητικό έργο της αξιολογήθηκε από τους κριτές του Παγκόσμιου Διαγωνισμού ότι εναρμονίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο με τους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης που έθεσε ο ΟΗΕ το 2015 και ως εκ τούτου θα έχει θετικό αντίκτυπο στη βιώσιμη ανάπτυξη. Η διάκριση φέρνει για πρώτη φορά την ομάδα «iGEM Thessaloniki» στο πρώτο σκαλί του βάθρου σε ειδικό βραβείο της κατηγορίας «Special Awards» του διαγωνισμού «iGEM».

Η φετινή ομάδα αποτελείται από 18 μέλη και την απαρτίζουν από το ΑΠΘ οι προπτυχιακοί φοιτητές από το Τμήμα Βιολογίας Μάρκος Μαθιουδάκης, Αγγελική-Μαρία Παπαπάνου, Ασημένια Ιωαννίδου και Στέφανος Αναγνωστόπουλος, από το Τμήμα Χημείας Αγγελική-Αργυρή Σαββοπούλου-Τζακοπούλου, Ιωάννα Γερογιάννη και Μιχαέλα Βερβέρη, από το Τμήμα Ιατρικής Άρτεμις-Χρυσάνθη Σάββα και Παναγιώτα Μπάκα, από το Τμήμα Φαρμακευτικής Ραφαήλ Ανδρέου και Θέτις Τσίνογλου, από το Τμήμα Γεωπονίας Νεφέλη-Μαρία Μακρή. Επίσης, στην ομάδα συμμετέχουν από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης η Σουλτάνα Δεληζήση και από το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος η Νίκη Ευσταθίου. Εκπαιδευτές της ομάδας είναι από το Τμήμα Ιατρικής του ΑΠΘ η Δρ. Κωνσταντίνα Ψαθά και από το Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ ο Χρήστος Γιαννακόπουλος.