Αν το επάγγελμα που προκύπτει από τις σπουδές σου, βασίζεται κατεξοχήν στη δύναμη της Γνώσης, τότε -ναι- είσαι ένας/μία “knowledge worker”. Θα πεις τώρα: «Χαίρω πολύ, όλα τα επαγγέλματα βασίζονται στη δύναμη της Γνώσης». Σύμφωνοι, αλλά ο όρος knowledge worker περιγράφει κάτι πολύ πιο συγκεκριμένο.

Καταρχάς ως όρος υπάρχει πάνω από 60 χρόνια. Μπορεί να τον βρει κανείς στο βιβλίο του 1958 The Landmarks of Tomorrow που είχε γραφτεί από τον γκουρού των επιχειρήσεων, Peter Drucker. Και -τσουπ- ξαναεμφανίστηκε λίγα χρόνια αργότερα στο βιβλίο The Effective Executive, του ίδιου συγγραφέα (υπάρχει και στα ελληνικά το βιβλίο, είναι classic). Ο Drucker έλεγε λοιπόν ότι οι knowledge workers «είναι οι εργαζόμενοι υψηλού επιπέδου που εφαρμόζουν θεωρητική και αναλυτική γνώση που απέκτησαν μέσω επίσημης εκπαίδευσης, για την ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών».

Ποιοι είναι οι επαγγελματίες που σήμερα θεωρούνται “knowledge workers”;

Είναι πολύ πιθανό να είσαι ένας από αυτούς αν δουλεύεις στον κλάδο του IT (Information Technology), αν είσαι π.χ. προγραμματιστής ή system analyst, καθώς και αν ασχολείσαι με κλάδους όπως η αρχιτεκτονική, η ιατρική, η νομική, η μηχανολογία, τα χρηματοοικονομικά, η συγγραφή. Είσαι δηλαδή εσύ, που ο βιοπορισμός σου εξαρτάται από το μυαλό σου και την τεχνογνωσία σου.

Πώς ξαναήρθε στο προσκήνιο ο όρος;

Μεγάλα Πανεπιστήμια και η αγορά εργασίας διεθνώς κάνουν συχνές αναφορές τα τελευταία χρόνια σε αυτή την… κατηγορία εργαζομένων. Γιατί; Μα επειδή, είδαν ότι με την εμφάνιση της πανδημίας, οι knowledge workers έγιναν πολύ πιο σημαντικοί και απαραίτητοι (το Forbes ανακήρυξε το 2020 ως το Έτος του knowledge worker).

Επίσης οι εργαζόμενοι αυτοί μπορούν να δουλέψουν από παντού, χωρίς να έχουν ιδιαίτερη αλληλεπίδραση με συναδέλφους τους. Είναι περισσότεροι από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι απλωμένοι σε όλον τον πλανήτη (τόσοι έχουν υπολογιστεί!), οι οποίοι δεν χρειάζονται κανένα στατικό γραφείο, καμία συγκεκριμένη έδρα για να δουλέψουν. Μπορούν να το κάνουν από όπου κι αν είναι.

Αυτό σημαίνει ότι ένας knowledge worker στην Ελλάδα, μπορεί να δουλεύει για μια χώρα του εξωτερικού. Πράγμα που συνεπάγεται ότι θα πληρώνεται καλύτερα απ’ ό,τι σε μια ελληνική επιχείρηση, και δεν θα είναι διαθέσιμος για την ελληνική αγορά (δες και το άρθρο για τις κενές θέσεις εργασίας στην Ελλάδα). Αν συνυπολογίσουμε ότι σε θέματα τηλεργασίας, στην Ελλάδα είμαστε ακόμα πίσω (σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΣΕΒ, μόλις 2 στους 10 απασχολούνται σε επαγγέλματα με πλήρη δυνατότητα τηλεργασίας, ενώ ως χώρα είμαστε στη 19η θέση μεταξύ των 27 χωρών της Ε.Ε.), αντιλαμβανόμαστε το φαινόμενο.

Ο κίνδυνος της Τεχνητής Νοημοσύνης, και το «αύριο»

Αν είσαι knowledge worker θα είσαι για πάντα «περιζήτητος»; Μια λίγο απαισιόδοξη άποψη που εκφράζουν μερικοί ειδικοί, είναι ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα θέσει σε κίνδυνο τα επαγγέλματα των knowledge workers. Ακριβώς επειδή ο τρόπος που δουλεύει το A.I. θυμίζει λίγο τον τρόπο που δουλεύει ένας knowledge worker: δουλεύει αυτόνομα, με μοτίβα και δεδομένα, με analytics και προγνωστικά. Η λύση -λένε- είναι να κάνουμε μια μετατόπιση από το knowledge working στο relationship working. Δηλαδή να βασιζόμαστε μεν στην τεχνογνωσία μας (knowledge) αλλά να μην ξεχνάμε πόσο σημαντικές είναι οι ανθρώπινες σχέσεις στην εργασία, ακόμα και όταν η εργασία γίνεται εξ’ αποστάσεως. Όσοι μπορούν να αλληλεπιδράσουν καλά με άλλους, όσοι καλλιεργούν τις διαπροσωπικές τους δεξιότητες (soft skills), σίγουρα δεν θα κινδυνεύσουν -τουλάχιστον όχι άμεσα- από την Τεχνητή Νοημοσύνη. Με λίγα λόγια: αν το μυαλό των knowledge workers, τούς βοήθησε να φτάσουν μέχρι εδώ, η καρδιά και η ανθρωπιά θα τους εξασφαλίσει όταν ξημερώσει η επόμενη μέρα.

---

Για μεταπτυχιακά σε διάφορα πεδία (Πληροφορικής, Νομικής, κτλ.) μπορείτε να δείτε όλα τα μεταπτυχιακά εδώ, να επιλέξετε τον κλάδο σπουδών που σας ενδιαφέρει (Τεχνολογικές Επιστήμες, Νομικές Επιστήμες, κτλ.) και στη συνέχεια στο πεδίο Αναζήτηση του πίνακα μπορείτε να πληκτρολογήσετε εξειδικευμένα αντικείμενα π.χ Πληροφορική, ΙΤ, Αρχιτεκτονική κτλ. ώστε να φιλτράρετε τα αποτελέσματα ανάλογα με τα ενδιαφέροντα σας.

Συντάκτης: Δημήτρης Φαλλιέρος

Εικόνα: Pexels