Η ζωή είναι συχνά σαν μια πόλη στην οποία πρέπει να βρούμε τον προορισμό μας, χωρίς gps και δίχως χάρτη. Θα συναντήσουμε σταυροδρόμια όπου θα πρέπει να διαλέξουμε ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσουμε. Θα συναντήσουμε κεντρικούς δρόμους αλλά και παρακάμψεις και θα πρέπει να αποφασίσουμε από πού να πάμε για να μη χαθούμε.

Σου έχει συμβεί σίγουρα να εκκρεμεί η λήψη μιας απόφασης -από το ποια στάση να κρατήσεις ως άνθρωπος μέχρι το ποιο μεταπτυχιακό να διαλέξεις- άρα ξέρεις το αίσθημα αυτό, που μοιάζει σαν πεταλούδες στο στομάχι, αλλά χωρίς να έχεις ερωτευτεί.

Πώς παίρνουν δύσκολες αποφάσεις μερικοί από τους γκουρού των αποφάσεων; Συγκεντρώσαμε μερικές συμβουλές που λειτουργούν, και σου τις παρουσιάζουμε.

1. Ας συνειδητοποιήσουμε πρώτα ότι ελάχιστες αποφάσεις στη ζωή είναι τελεσίδικες. 

Κανονικά αυτή τη συμβουλή έπρεπε να τη γράψουμε προς το τέλος αλλά είναι τόσο σημαντική που αποφασίσαμε να τη βάλουμε στην αρχή. Αν το καλοσκεφτείς, οι περισσότερες αποφάσεις μας είναι αναστρέψιμες, και αυτό είναι κάτι που βοηθάει να θυμάσαι, ώστε να κατευνάσεις το άγχος και την πίεση. Αν πάρεις μια απόφαση και διαπιστώσεις στην πορεία ότι δεν είναι σωστή, τις περισσότερες φορές μπορείς να την ανακαλέσεις. Δεν είναι ανακουφιστική αυτή η σκέψη;

2. Αξιολογώντας το ρίσκο. 

Όλες οι μεγάλες αποφάσεις ενέχουν ένα ρίσκο. Κάνε μια σωστή αξιολόγηση ρίσκου και αναρωτήσου αν μπορείς να αντέξεις τις επιπτώσεις μια ενδεχόμενης αποτυχίας. Ωραία. Τώρα αναρωτήσου αν οι πιο κοντινοί σου άνθρωποι θα μπορούν να αντέξουν. Επειδή οι αποφάσεις μας συνήθως επηρεάζουν και άλλους ανθρώπους, καλό είναι να τους βάλεις στο «κάδρο».

3. Διαχωρίζοντας τις συναισθηματικές από τις λογικές αποφάσεις. 

Από όλα τα πλάσματα της γης, το μόνο που έχει την καρδιά του στο κεφάλι του είναι η γαρίδα (#true_story)! Επειδή λοιπόν δεν είμαστε γαρίδες καλό είναι να βλέπουμε το κατά πόσο οι αποφάσεις μας οδηγούνται από το μυαλό ή από την καρδιά. Δεν είναι καθόλου κακό να πάρεις μια συναισθηματική απόφαση, φτάνει μόνο να την αναγνωρίζεις ως τέτοια.

4. Μαζεύοντας όσα δεδομένα μπορούμε. 

Κάνε μια ενδελεχή έρευνα πριν πάρεις την απόφασή σου. Για παράδειγμα: θες να αποφασίσεις για ένα μεταπτυχιακό; Σύλλεξε αναλυτικές πληροφορίες από όλα τα μεταπτυχιακά που σε ενδιαφέρουν. Μελέτησε προσεκτικά τα προγράμματα σπουδών και τα διδασκόμενα μαθήματα. Δες τις προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης των αποφοίτων. Δικτυώσου με άλλους φοιτητές ή αποφοίτους του μεταπτυχιακού, και θέσε τα ερωτήματα που σε απασχολούν.

5. Πέρα από τα δεδομένα, ας υπολογίζουμε μια ακόμα παράμετρο: τον κώδικα αξιών μας. 

Ο Eric Pliner στο πρόσφατο βιβλίο του, Difficult Decisions, υποστηρίζει ότι τα πιο δύσκολα διλήμματα είναι σύνθετα, ανθρώπινα και υποκειμενικά, άρα απαιτούν κριτική σκέψη και όχι απλώς στεγνά δεδομένα. Για να λάβουμε ευκολότερα κρίσιμες αποφάσεις, μας προτρέπει να αναζητήσουμε μέσα μας των κώδικα αξιών μας και το ηθικό πλαίσιο που μας εκφράζει. Για παράδειγμα επιλέγοντας σε ποια εταιρεία θα δουλέψουμε, ας δούμε ποια επιδεικνύει έργο κοινωνικής ευθύνης, ή ποια ταιριάζει περισσότερο με τις δικές μας ανθρώπινες αξίες και αρχές. Έτσι η λήψη της απόφασης όχι μόνο θα διευκολυνθεί αλλά θα διανθιστεί και από το απαράμιλλο αίσθημα ότι έκανες κάτι που δεν πηγαίνει κόντρα στη «φύση» σου. 

*Αν θες να εντρυφήσεις περισσότερο στη λήψη αποφάσεων, δες και τα: «Η Τέχνη να παίρνεις αποφάσεις» (του Πάβελ Μότιλ), «Αποφασίζω» (του Δημήτρη Μπουραντά) και «Η Αλγοριθμική των αποφάσεων» (των Μπράιαν Κρίστιαν και Τομ Γκρίφιθς).

---

Συντάκτης: Δημήτρης Φαλλιέρος

Εικόνες: Pexels, Unsplash