Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστημίο σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών προσφέρουν το νέο ΔΠΜΣ "Καλλιέργειες ύπο Κάλυψη-Υδροπονία", το μοναδικό πρόγραμμα στην Ελλάδα σε αυτόν τον τομέα.

Το συγκεκριμένο μεταπτυχιακό αποβλέπει στην κάλυψη του υφιστάμενου κενού στην ολοκληρωμένη κατάρτιση επιστημόνων σε θέματα κατασκευής, εξοπλισμού, τεχνικών καλλιέργειας, διαχείρισης νερού και θρέψης και προστασίας του περιβάλλοντος.

Το νέο διιδρυματικό ΠΜΣ θα λειτουργεί από απόσταση, σύμφωνα με το πρότυπο του ΕΑΠ και θα ξεκινήσει για πρώτη φορά να λειτουργεί το εαρινό εξάμηνο 2021 (1^η Μαρτίου 2021). 

Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που μας παραχώρησε ο Διευθυντής του Εργαστηρίου Κηπευτικών Καλλιεργειών του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Καθηγητής κ. Δ. Σάββα. 

Μπορείτε να μας περιγράψετε με λίγα λόγια το Πρόγραμμα «Καλλιέργειες υπό Κάλυψη - Υδροπονία»;

Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) με τίτλο «Καλλιέργειες υπό Κάλυψη - Υδροπονία» είναι διιδρυματικό μεταξύ του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ). Στην Ελλάδα είναι το πρώτο ΠΜΣ με γεωπονικό περιεχόμενο το οποίο πραγματοποιείται από απόσταση. Το ΠΜΣ με τίτλο «Καλλιέργειες υπό Κάλυψη - Υδροπονία» παρέχεται από το ΕΑΠ, το οποίο έχει συμβάλει με την υψηλή τεχνογνωσία του στις μεταπτυχιακές σπουδές από απόσταση. Το ΓΠΑ, με το υψηλό επιστημονικό του επίπεδο στις γεωπονικές σπουδές, έχει συμβάλλει ως συνεργαζόμενο ίδρυμα στην οργάνωση του προγράμματος σπουδών και στην κάλυψη των διδακτικών αντικειμένων του προγράμματος με διδάσκοντες υψηλού επιστημονικού επιπέδου. 

Μέσω των οκτώ διδακτικών ενοτήτων που περιλαμβάνει το πρόγραμμα, παρέχονται εξειδικευμένες γνώσεις μεταπτυχιακού επιπέδου σχετικά με τα παρακάτω γνωστικά αντικείμενα: σχεδιασμός των εγκαταστάσεων καλλιέργειας υπό κάλυψη (θερμοκήπια, δικτυοκήπια, χαμηλές καλύψεις), επιλογή των υλικών, ρύθμιση του μικροκλίματος των θερμοκηπίων, σύγχρονες καλλιεργητικές τεχνικές, υδροπονικές καλλιέργειες, νέες τεχνολογίες εξοικονόμησης νερού και ενέργειας, μείωση της χρήσης αγροχημικών, θρέψη και φυτοπροστασία σε συστήματα ολοκληρωμένης και βιολογικής παραγωγής κηπευτικών και ανθοκομικών προϊόντων, περιβαλλοντική πολιτική, περιβαλλοντικές μελέτες και ανακύκλωση των αποβλήτων στις καλλιέργειες υπό κάλυψη. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στις πλέον σύγχρονες μορφές καλλιέργειας στα θερμοκήπια, τις υδροπονικές καλλιέργειες, όπως αποτυπώνεται και στον τίτλο του ΠΜΣ. 

Σε ποιους απευθύνεται το  Μεταπτυχιακό;

Στο διιδρυματικό ΠΜΣ «Καλλιέργειες υπό Κάλυψη - Υδροπονία» γίνονται δεκτοί:

1. Απόφοιτοι των Γεωπονικών Επιστημών και Επιστημών Διαιτολογίας-Διατροφής.
2. Απόφοιτοι των Θετικών Επιστημών (Χημείας, Βιολογίας, Φυσικής, Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών, Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας, Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής, Περιβάλλοντος)
3. Απόφοιτοι Πολυτεχνικών Σχολών
4. Απόφοιτοι του προπτυχιακού προγράμματος του Ε.Α.Π. "Σπουδές στις Φυσικές Επιστήμες".
5. Απόφοιτοι αντίστοιχων ή συναφών με τις παραπάνω, σχολών των Πανεπιστημίων, Πολυτεχνείων και Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.
6. Κάτοχοι πτυχίου ελληνικού ή κυπριακού Πανεπιστημίου και αναγνωρισμένων ομοταγών Ιδρυμάτων της αλλοδαπής, καθώς και πτυχιούχοι ΤΕΙ συναφούς γνωστικού αντικειμένου. 

Τι μπορεί να αποκομίσει κανείς, παρακολουθώντας το Πρόγραμμα; Σε ποιους τομείς θα μπορούσε να απασχοληθεί ολοκληρώνοντας το; 

Το διιδρυματικό ΠΜΣ «Καλλιέργειες υπό Κάλυψη - Υδροπονία» αποσκοπεί στην επίτευξη των παρακάτω μαθησιακών αποτελεσμάτων και στόχων: 

• Κατάρτιση επιστημόνων στις αρχές, τις μεθόδους και τον εξοπλισμό που απαιτούνται για την καλλιέργεια σε θερμοκήπια και διχτυοκήπια.
• Επιστημονική και τεχνολογική κατάρτιση επιστημόνων αναφορικά με τις εφαρμογές των σύγχρονων μεθόδων καλλιέργειας και βιοκλιματικού σχεδιασμού στην έρευνα, στη βιομηχανία γεωργικού εξοπλισμού και αγροτικών εφοδίων.
• Εξοικείωση των μεταπτυχιακών φοιτητών με σύγχρονο σχετικό εργαστηριακό και πειραματικό εξοπλισμό.
• Κατάρτιση των μεταπτυχιακών φοιτητών σε θέματα οργάνωσης και λειτουργίας θερμοκηπιακών μονάδων και μονάδων παραγωγής σε διχτυοκήπια.
• Δημιουργία ικανού ανθρώπινου δυναμικού εξειδικευμένων επιστημόνων που θα μπορέσει αφενός να στελεχώσει υπάρχουσες μονάδες παραγωγής προϊόντων υπό κάλυψη, μελετητικά γραφεία, αγροτικά ερευνητικά κέντρα και υπηρεσίες του δημοσίου και αφετέρου να εργασθεί ως αυτοαπασχολούμενος σε δική του σχετική μονάδα  παραγωγής προϊόντων υπό κάλυψη. Αυτοί είναι και οι σημαντικότεροι τομείς της οικονομικής δραστηριότητας στους οποίους θα μπορούν να απασχοληθούν οι απόφοιτοι του ΠΜΣ όταν ολοκληρώσουν επιτυχώς τις σπουδές τους.

Ο αγροτικός τομέας, αποτελεί μια ιδιαίτερη αγορά εργασίας. Το διιδρυματικό ΠΜΣ «Καλλιέργειες υπό Κάλυψη - Υδροπονία» μπορεί να δώσει πλεονεκτήματα σε κάποιον που αναζητά εργασία στον τομέα αυτό; Αν ναι ποια;

Η κλιματική αλλαγή με τα ακραία και απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα θέτει σε κίνδυνο την φυτική παραγωγή στην ύπαιθρο, ενώ η ραγδαία αύξηση του γήινου πληθυσμού δημιουργεί συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες παραγωγής ασφαλών και υγιεινών τροφίμων. Τα δεδομένα αυτά προκαλούν διεθνώς μία συνεχώς αυξανόμενη ανάγκη επέκτασης των καλλιεργειών υπό κάλυψη, καθώς και των υδροπονικών καλλιέργειών οι οποίες αποτελούν την πλέον προηγμένη μορφή καλλιέργειας στο θερμοκήπιο. Κατά συνέπεια, η ζήτηση για εξειδικευμένους επιστήμονες στις καλλιέργειες υπό κάλυψη και στην υδροπονία αναμένεται να αυξηθεί δραστικά τα επόμενα χρόνια τόσο διεθνώς όσο και στην Ελλάδα.  

Οι καλλιέργειες υπό κάλυψη και ιδιαίτερα οι υδροπονικές καλλιέργειες στα θερμοκήπια είναι οι πλέον εντατικές μορφές φυτικής παραγωγής οι οποίες απαιτούν την εφαρμογή σύγχρονου εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας για τον ακριβή έλεγχο του μικροκλίματος, της άρδευσης και της θρέψης. Συνεπώς, έχουν ανάγκη από επιστημονικό προσωπικό υψηλής ειδίκευσης όσο ίσως κανένας άλλος κλάδος της φυτικής παραγωγής. Επιπλέον, για να αντεπεξέλθει κανείς στις απαιτήσεις των σύγχρονων θερμοκηπιακών μονάδων υψηλής τεχνολογίας, είναι αναγκαία μία διεπιστημονική ειδίκευση, καθώς ο υψηλής τεχνολογίας εξοπλισμός που χρησιμοποιείται απαιτεί έναν συνδυασμό τεχνικών και βιολογικών γνώσεων ενώ επιπλέον είναι αναγκαίο και ένα υπόβαθρο γνώσεων στις οικονομικές και περιβαλλοντικές επιστήμες. Το διιδρυματικό ΠΜΣ «Καλλιέργειες υπό Κάλυψη - Υδροπονία» έχει διεπιστημονικό χαρακτήρα καθώς περιλαμβάνει ένα συνδυασμό περιβαλλοντικών, γεωπονικών, τεχνολογικών, βιολογικών και θετικών επιστημών. Επιπλέον, είναι σχεδιασμένο ειδικά για να καλύψει όλες τις παραπάνω εξειδικευμένες ανάγκες κατάρτισης. Συνεπώς, η επιτυχής ολοκλήρωση του συγκεκριμένου ΠΜΣ δημιουργεί εξειδικευμένα στελέχη τα οποία έχουν ισχυρό προβάδισμα κατά την αναζήτηση εργασίας σε έναν συνεχώς αναπτυσσόμενο κλάδο της πρωτογενούς παραγωγής. 
    
Θεωρείτε πως υπάρχει επιστημονικό κενό στον τομέα του Προγράμματος που με τη δημιουργία του, θα καλυφθεί; Είναι το μοναδικό Πρόγραμμα στην Ελλάδα σε αυτό τον τομέα;

Στην Ελλάδα υπάρχουν και άλλα ΠΜΣ που στο πρόγραμμα σπουδών τους περιλαμβάνουν τις καλλιέργειες υπό κάλυψη ή τις υδροπονικές καλλιέργειες. Εξ όσων γνωρίζω όμως, δεν υπάρχει άλλο ΠΜΣ στην Ελλάδα με τον αντίστοιχο τίτλο και το συγκεκριμένο περιεχόμενο σπουδών το οποίο είναι εξειδικευμένο στις υπό κάλυψη καλλιέργειες και στην υδροπονία. Ακόμη όμως και αν υπάρχουν άλλα ΠΜΣ στην Ελλάδα που καλύπτουν σε έναν βαθμό το συγκεκριμένο αντικείμενο ειδίκευσης, το διιδρυματικό ΠΜΣ «Καλλιέργειες υπό Κάλυψη - Υδροπονία» του ΕΑΠ και του ΓΠΑ είναι το μοναδικό που πραγματοποιείται από απόσταση. Είναι επομένως το μοναδικό που δίνει την ευκαιρία σε γεωπόνους, τεχνολόγους γεωπόνους, μηχανικούς, καθώς και επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων που εργάζονται και/ή ζουν σε άλλα μέρη της Ελλάδος εκτός της Αθήνας να παρακολουθήσουν ένα ΠΜΣ του οποίου το επίπεδο σπουδών το εγγυάται το πρώτο και μεγαλύτερο Γεωπονικό Πανεπιστημιακό Ίδρυμα της χώρας, δηλαδή το ΓΠΑ.   

To ΔΠΜΣ “Καλλιέργειες υπό κάλυψη-Υδροπονία” δέχεται αιτήσεις μέχρι και τις 15 Ιανουαρίου 2021.

Υποβολή αιτήσεων εδώ.

Έναρξη μαθημάτων: Μάρτιος 2021

Επιπρόσθετες πληροφορίες για το πρόγραμμα θα βρείτε στο φυλλάδιο του προγράμματος.