Δεν μπορείς να αποφύγεις τα λάθη, αλλά μπορείς να μάθεις πώς να τα διορθώνεις ώστε να χτίζεις καλύτερες σχέσεις και πιο στέρεες συνεργασίες.

Πέρα από κάθε αμφιβολία, ζούμε στην εποχή της «απενοχοποίησης του λάθους». Μπορείς να κάνεις όποιο λάθος θες, γιατί όλο και κάποιος θα σε καθησυχάσει ότι «από τα λάθη χτίζεται ο χαρακτήρας», ότι «από τα λάθη βρίσκεις τα σωστά», ότι «τα λάθη φτιάχνουν τον δρόμο για την επιτυχία». Δεν αντιλέγω, απλώς αυτό που οι περισσότεροι παραλείπουν να μας πουν είναι ότι δεν είναι το λάθος αυτό καθαυτό τόσο μαγικό, όσο η προσπάθεια επανόρθωσής του. Δεν είναι το ότι γλιστράμε και πέφτουμε η συνταγή για έναν μακρύ δρόμο, αλλά η ικανότητά μας να σηκωθούμε και να περιποιηθούμε την πληγή μας, και να ισιώσουμε το στραμπουληγμένο μας πόδι, και να ξεσκονίσουμε το χώμα από το παντελόνι μας και να αλλάξουμε τον βηματισμό μας. Η επανόρθωση είναι το κλειδί, όχι το να αδιαφορούμε για τα λάθη μας. Αυτό ξέχασαν να μας το πουν.

Επίσης ξέχασαν να μας πουν ότι τα λάθη μας έχουν αποδέκτες. Ότι άλλοι άνθρωποι επιβαρύνονται με τις δικές μας λάθος κινήσεις ή λάθος συμπεριφορές. Εκεί τι γίνεται; Πώς ισιώνεις, όχι μόνο το δικό σου στραμπουληγμένο πόδι, αλλά και το πόδι ενός άλλου ανθρώπου; Η δύναμη της συγγνώμης, πόση δύναμη έχει τελικά; Και άραγε, από μόνη της, χωρίς την προσπάθεια επανόρθωσης, αρκεί;

Εκεί ας σταθούμε: στην επανόρθωση. Οι ανθρώπινες σχέσεις και κυρίως οι συναδελφικές δεν αντικαθίστανται εύκολα, ούτε ακυρώνονται όταν φθαρούν. Χρειάζονται κόπο για να μένουν γερές, χρειάζεται να βλέπεις τις ρωγμές και να τις επανορθώνεις. Ρωγμές μπορεί να συμβούν από χίλιες δύο αιτίες. Από μια δύσκολη μέρα που όλοι ήταν πιεσμένοι και νευρικοί. Από μία παρεξήγηση. Από κεκτημένη ταχύτητα. Από ευθυνοφοβία (και γενικώς από τη φοβία μας να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες την ώρα που συμβαίνουν). Όπως συμβαίνει όμως σε όλες τις ρωγμές, όσο τις αφήνεις χωρίς επισκευή είναι πιθανόν να επεκταθούν, σαν το παρμπρίζ του αυτοκινήτου που ράγισε από ένα πετραδάκι στον δρόμο και κανείς δεν το έφτιαξε, και μετά από δύο εβδομάδες η ρωγμή μεγάλωσε, και όσο περνούσε ο καιρός η ζημιά γινόταν πιο σοβαρή.

Η επανόρθωση έχει μυστικά. Θέλει συνειδητοποίηση. Θέλει όπως και ρεαλιστική αντίδραση. Δεν είναι δυνατόν να έχεις κάνει κάτι ασήμαντο όπως το να στείλεις ένα ορθογραφικό λάθος σε mail που δεν εκθέτει κανέναν και να αντιδράσεις λες και έχεις βάλει φωτιά στην επιχείρηση. Να θυμάσαι ότι όλα τα λάθη διορθώνονται, εκτός κι αν είσαι πιλότος, νευροχειρουργός ή δουλεύεις σε πυρηνικό εργοστάσιο

Για πιο σοβαρά παραπτώματα το πρώτο βήμα είναι να αναλάβεις την ευθύνη. Σε έναν κόσμο ατέρμονου επαγγελματικού τένις που ο καθένας πετάει τον μπαλάκι της ευθύνης στον άλλο, το να πεις “mea culpa” είναι η υπέρτατη ένδειξη επαγγελματισμού.

Αν το πρόβλημα που έχει προκύψει είναι θέμα σχέσεων, δηλαδή αν έχει υπάρξει τσακωμός ή τριβή, πνίξε τον εγωισμό σε μια θάλασσα από σωστούς χειρισμούς. Υπάρχουν λέξεις που μπαίνουν η μία δίπλα στην άλλη και λειτουργούν σαν βετεράνοι πυροσβέστες. «Συγγνώμη που ανέβηκαν οι τόνοι. Υπήρχε πίεση και επηρεάστηκα». Ή «Δεν πέρασα το μήνυμα που ήθελα, δεν μπόρεσα να εκφράσω αυτό που ήθελα. Όποτε σε βολεύει θα ήθελα να ξαναμιλήσουμε». Αν δεις κάποιον στενοχωρημένο από τη συμπεριφορά σου μπορείς να πεις «Καταλαβαίνω γιατί νιώθεις έτσι. Από εδώ και στο εξής θα ξέρω ότι σε πειράζει αυτό και θα πράττω ανάλογα». Ή αν έχεις αναβάλει μια συζήτηση για πολύ καιρό μπορείς να πεις: «Ξέρω ότι φαίνεται σαν να αποφεύγω τη συζήτηση, είναι επειδή έχω επιφορτιστεί με πολλή δουλειά. Θες να μιλήσουμε αύριο;».

Λύσεις πάντα υπάρχουν. Οι φθορές πάντα θα «επισκευάζονται» αν θέλουν και τα δύο μέρη. Φτάνει να έχεις τη θέληση. Φτάνει οι πράξεις σου μετά το λάθος να ευθυγραμμίζονται με τα λόγια σου. Φτάνει εκείνο το στραμπουληγμένο πόδι που κατάφερες να ισιώσεις, να το προσέξεις στη συνέχεια λίγο παραπάνω…

Συντάκτης: Δημήτρης Φαλλιέρος
Εικόνες: Unsplash