Η νοσηλευτική είναι ένας από τους σημαντικότερους και πιο δημοφιλείς εργασιακούς κλάδους στο χώρο της υγείας. Οι νοσηλευτές/τριες εργάζονται εργάζονται με ανθρώπους κάθε ηλικίας και σε πολλές διαφορετικές καταστάσεις. Μπορεί να τους δεις να εξετάζουν ασθενείς σε ιατρεία, να βοηθούν σε χειρουργεία ή να φροντίζουν ανθρώπους σε μονάδες εντατικής θεραπείας. Επίσης, ασχολούνται με μωρά στα μαιευτήρια, βοηθούν ασθενείς στο σπίτι ή παρακολουθούν ασθενείς με σοβαρά προβλήματα υγείας. Με ένα πτυχίο νοσηλευτικής, μπορείς να χτίσεις μια καριέρα που κάνει τη διαφορά στη ζωή των ανθρώπων.

 Σε έναν κόσμο όπου ο πληθυσμός αυξάνεται, το προσδόκιμο ζωής μεγαλώνει και παρατηρείται αύξηση στα χρόνια νοσήματα όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία και το άσθμα, η νοσηλευτική αποτελεί πολύ σημαντικό και με αυξανόμενη ζήτηση επαγγελματικό κλάδο που πιθανόν να γνωρίσει σημαντική ανάπτυξη μέσα στα επόμενα χρόνια. Καθώς παρατηρείται έλλειψη νοσηλευτών στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες, ένα πτυχίο νοσηλευτικής προσφέρει καλές επαγγελματικές επιλογές, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα της περίθαλψης.
 
​​​​​​Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα σπουδών Νοσηλευτικής;

Το πρόγραμμα του πτυχίου νοσηλευτικής καλύπτει θεωρητικές και πρακτικές πτυχές του επαγγέλματος, περιλαμβάνοντας πεδία όπως: προαγωγή της υγείας, προληπτική φροντίδα υγείας, εκπαίδευση υγείας , και -το σημαντικότερο- ένα ευρύ φάσμα διαδικασιών φροντίδας, αποκατάστασης και περίθαλψης. Περιλαμβάνει επίσης βασικές επιστήμες υγείας, βασικές κοινωνικές επιστήμες νοσηλευτικής φροντίδας και μια συνδυαστική κατηγορία εξειδικευμένων μορφών νοσηλευτικής φροντίδας που σχετίζονται με τη γενική ιατρική (παθολογία), την παιδιατρική, τη χειρουργική, τη μαιευτική, τη γυναικολογία, την ψυχιατρική, την εντατική θεραπεία, την αποκατάσταση, τη νευρολογία, τη γηριατρική, την παρηγορητική αγωγή, και τα βασικά της ιατρικής αντιμετώπισης επειγόντων περιστατικών.
 
Το πτυχίο της νοσηλευτικής συνήθως είναι 50% θεωρητική μελέτη και 50% κλινική εκπαίδευση, σε ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών ειδών φροντίδας. Στη διάρκεια της κλινικής μελέτης, οι φοιτητές/τριες νοσηλευτικής έχουν ως μέντορές τους εν ενεργεία νοσηλευτές.

Για όποιον νομίζει πως η Νοσηλευτική είναι απλά το να μάθεις κάποιος να κάνει ενέσεις σε ασθενείς, κάνει λάθος. Η εκπαίδευσή ενός/μιας φοιτητή/τριας εκτείνεται από την επιστήμη της υγείας ως την κοινωνική επιστήμη, την τεχνολογία και τη θεωρία. Πολλοί νοσηλευτές, παρά την υψηλή πίεση, τις πολλές ώρες εργασίας και τη σκληρή δουλειά που απαιτείται δηλώνουν πολύ ικανοποιημένοι από το επάγγελμά τους. Γιατί; Διότι παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στο να σωθούν ζωές και στο να είναι καλά οι ασθενείς και οι οικογένειές τους. Καθώς παρατηρείται χρόνιο έλλειμμα νοσηλευτών τόσο στο εθνικό σύστημα υγείας της Ελλάδας όσο και παγκοσμίως, υπάρχει ανάγκη για νοσηλευτές. 

Σύμφωνα με έρευνα του Οργανισμού Έρευνας και Ανάλυσης Διανέοσις, η στελέχωση των νοσοκομείων είναι ένα σοβαρό πρόβλημα, καθώς η χώρα μας έχει το μεγαλύτερο αριθμό γιατρών και το μικρότερο αριθμό νοσηλευτών αναλογικά με τον πληθυσμό της σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ενώ το σύστημα υγείας μας χρειάζεται τουλάχιστον 2-3 νοσηλευτές ανά γιατρό, εμείς έχουμε σήμερα περίπου 1,3. Η έρευνα διαπίστωσε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα νοσοκομεία του ΕΣΥ, είναι οι μεγάλες ελλείψεις στο μη-ιατρικό προσωπικό, και κυρίως σε νοσηλευτές (υπολογίζεται ότι λείπουν περίπου 20.000 νοσηλευτές σήμερα) αλλά και σε άλλες σημαντικές διοικητικές θέσεις. Υπάρχουν στην Ελλάδα Μονάδες Εντατικής Θεραπείας που δεν λειτουργούν καθόλου λόγω έλλειψης προσωπικού. Σύμφωνα με το Διανέοσις, για το χαμηλό ποσοστό νοσηλευτών δεν ευθύνεται μόνο το εκπαιδευτικό σύστημα που παράγει λίγους, αλλά και το ότι πολλοί είναι αποσπασμένοι σε διοικητικές θέσεις, καθώς και ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα: τα τεράστια ποσοστά πρόωρης αποχώρησης από το επάγγελμα, από εργαζόμενους που εγκαταλείπουν εξουθενωμένοι.

Να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, οι νοσηλευτές/τριες βγήκαν στην πρώτη γραμμή και επιτέλους αναγνωρίστηκε η αξία τους στις συνειδήσεις των πολιτών διεθνώς. Κάνοντας πολύωρες βάρδιες σε υποστελεχωμένες μονάδες και με ελλείψεις σε ιατρικό εξοπλισμό, οι συνθήκες στις οποίες εργάζονται είναι δύσκολες και πολλές φορές επικίνδυνες. Μην ξεχνάμε ότι αρκετοί νοσοκομειακοί ακριβώς επειδή βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης της νόσου Covid-19 νόσησαν και οι ίδιοι. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η ζήτηση για νοσηλευτές/τριες αυξήθηκε, με το ελληνικό δημόσιο μάλιστα να προχωρά εσπευσμένα σε προκήρυξη προσλήψεων από το Υπουργείο Υγείας για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών από την εμφάνιση και διάδοση του κορονοϊού.  

Μαιευτική

Οι μαίες συχνά περιγράφουν το επάγγελμά τους ως “προνομιούχο”. Λίγα επαγγέλματα δίνουν μεγαλύτερη ηθική ανταμοιβή από το να βοηθάει κανείς τη μητέρα και το παιδί κατά την εγκυμοσύνη, τον τοκετό και την πρώτη περίοδο μετά τη γέννα. Οι μαίες εργάζονται σε συνεργασία με τις εγκύους ώστε να προάγουν την καλή υγεία της μητέρας και του βρέφους μέσα από την εκπαίδευση, την καλά πληροφορημένη λήψη αποφάσεων και την ηθική υποστήριξη, ταυτόχρονα με την κλινική τους φροντίδα. Ένας συνδυασμός ιατρικής και ανθρώπινης συμπαράστασης, η μαιευτική είναι ένα επάγγελμα που τιμάται και θεωρείται σημαντικό εδώ και χιλιάδες χρόνια. Το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει πολλά μέσα διδασκαλίας, όπως διαλέξεις και σεμινάρια, καθώς και πρακτικές συνεδρίες. Επίσης, είναι πιθανό να δοθεί σε έναν φοιτητή η ευκαιρία να συμμετάσχει σε κάποιο πρόγραμμα σε κλινική, γεγονός που θα του επιτρέψει να αναπτύξει και να βελτιώσει τις πρακτικές του δεξιότητες. Τέλος, δίνεται μεγάλη έμφαση στην κλινική πρακτική σε όλη τη διάρκεια των σπουδών, ώστε να διασφαλιστεί πως ο απόφοιτος έχει τα απαραίτητα εφόδια για τη δουλειά. 

«Η συνεχής προσοχή από μια καλή νοσοκόμα μπορεί να είναι εξίσου σημαντική με μια μεγάλη επέμβαση χειρουργού». Αυτή η φράση ανήκει στον Dag Hammarskjöld, τον Σουηδό διπλωμάτη, οικονομολόγο και συγγραφέα που διετέλεσε δεύτερος Γενικός Γραμματέας του Ο.Η.Ε. και βραβεύτηκε μετά θάνατον με Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης και δείχνει το μέγεθος της αξίας των νοσηλευτών. 

Τρεις ακόμα λόγοι για να σπουδάσει κάποιος Νοσηλευτική: 

Η φύση της Νοσηλευτικής: Το επάγγελμα του/της νοσηλευτή/τριας μπορεί να είναι δύσκολο, όμως η ανταμοιβή που έχει κάποιος που φροντίζει έναν ασθενής γίνοντας μέλος του κύκλου των ανθρώπων που του σώζουν τη ζωή, είναι ανεκτίμητη. 

Οι δεξιότητες: Σε αυτόν τον κλάδο, καμία μέρα δεν είναι όμοια με τη χθεσινή. Αν κάποιος λειτουργεί καλά υπό πίεση, του αρέσει η ποικιλία, και το να βρίσκεται διαρκώς σε εγρήγορση, τότε η Νοσηλευτική είναι ένα πεδίο που θα του ταιριάξει απόλυτα. Θα μάθει τα πάντα γύρω από την επιστήμη της υγείας, την κοινωνική επιστήμη, την τεχνολογία, τη θεωρία, τη φροντίδα, την υποστήριξη. Μπορείς να ειδικευτεί σε συγκεκριμένους τομείς, αλλά οποιοδήποτε μονοπάτι κι αν επιλέξει να ακολουθήσει, όταν τελειώσεις τις σπουδές του θα διαθέτεις τέτοιες δεξιότητες ώστε να αφήσει ένα θετικό αποτύπωμα στις ζωές των ανθρώπων. 

Η έλλειψη νοσηλευτών: Η πλειοψηφία των εργαζομένων στον κλάδο της Νοσηλευτικής ασκούν το επάγγελμα στο πλαίσιο του Εθνικού Συστήματος Υγείας, δουλεύοντας από κοινού με άλλους επαγγελματίες υγείας όπως μαιευτήρες, νεογνολόγους, αναισθησιολόγους, γενικούς γιατρούς, ιατρικούς επισκέπτες και βοηθητικό προσωπικό. Λόγω της μεγάλης έλλειψης νοσηλευτών υπάρχει ανάγκη τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα υγείας παγκοσμίως.

Γιατί κάποιος να ασχοληθεί συγκεκριμένα με τη Μαιευτική

Να είσαι πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την γέννηση μιας νέα ζωή; Υπάρχει ωραιότερη εμπειρία; Ο κλάδος της μαιευτικής δίνει τη δυνατότητα σε όσους ασχοληθούν να ζήσουν από κοντά τις πιο ευτυχισμένες στιγμές για τους γονείς. Ένα προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών στη μαιευτική καλύπτει τις βασικές επιστήμες που αφορούν τη μαιευτική, βασικές υγειονομικές δεξιότητες, μαιευτική φροντίδα, δεοντολογία και νόμους, καθώς και άλλες επιπρόσθετες διδακτικές ενότητες που θα βοηθήσουν την επαγγελματική εξέλιξη. Οι διδακτικές ενότητες που παρακολουθεί κάποιος, εστιάζουν τόσο στην πρακτική της μαιευτικής όσο και στη θεωρία, ώστε να διασφαλιστεί ότι διαθέτει ο απόφοιτος επαρκείς κλινικές δεξιότητες για να ξεκινήσει να εργάζεται. 

 
Ελλάδα

• Νοσηλευτική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
• Νοσηλευτική, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
• Νοσηλευτική, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής 
• Νοσηλευτική, Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος 
• Νοσηλευτική, Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος 
• Νοσηλευτική, Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο 
• Νοσηλευτική, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας 
• Νοσηλευτική, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 
• Νοσηλευτική, Πανεπιστήμιο Πατρών 
• Σχολή Αξιωματικών Νοσηλευτικής

Κύπρος

• Νοσηλευτική, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου    
• Νοσηλευτική, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου 
• Νοσηλευτική, Πανεπιστήμιο Frederick 
• Νοσηλευτική, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας 

Μαιευτική στην Ελλάδα μπορεί να σπουδάσει κανείς στα παρακάτω Ιδρύματα που είναι μετεξέλιξη τμημάτων ΤΕΙ:

• Μαιευτικής, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής    
• Μαιευτικής, Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος    
• Μαιευτικής, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας    

Οι προοπτικές απασχόλησής των αποφοίτων Νοσηλευτικής είναι τόσο για τον δημόσιο, όσο και για τον ιδιωτικό τομέα υγείας. Οι αποδοχές τους κυμαίνονται σε χαμηλά ή μέτρια επίπεδα, αλλά αυτό εξαρτάται κι από το επίπεδο μόρφωσης, την επαγγελματική εμπειρία και τον χώρο όπου απασχολούνται. Εδώ, μπορεί να δει κανείς αναλυτικά το ΦΕΚ με τα καθήκοντα των νοσηλευτών/τριών. 

Ενδεικτικά μερικοί κλάδοι που μπορεί να ακολουθήσει κάποιος απόφοιτος Νοσηλευτικής:

•    Καριέρα στην Υγεία
•    Καριέρα στην Έρευνα 
•    Καριέρα στην Εκπαίδευση 
•    Καριέρα στη Διοίκηση

Ακολουθεί μία πιο αναλυτική περιγραφή μερικών επαγγελμάτων που μπορεί κανείς να ακολουθήσει με το πτυχίο Νοσηλευτικής:

Καριέρα στον τομέα της Υγείας 

Οι περισσότεροι/ες πτυχιούχοι Νοσηλευτικής συνεχίζουν την καριέρα τους λαμβάνοντας άδεια ασκήσεως επαγγέλματος νοσοκόμου, δουλεύοντας σε μια πληθώρα διαφορετικών πεδίων και χώρων. Οι απόφοιτοι/ες Νοσηλευτικής ανάλογα με την εκπαίδευσή τους μπορούν να εργαστούν σε νοσοκομεία, κλινικές, κέντρα υγείας, ιατρεία και εργαστήρια, σε τομείς υγείας ασφαλιστικών οργανισμών και  γηροκομεία. Για την περαιτέρω εξειδίκευση (όπως τη νοσηλευτική παίδων, τη νοσηλευτική επειγόντων περιστατικών, τη νοσηλευτική ογκολογίας και τη νοσηλευτική χειρουργείου) απαιτούνται επιπλέον σπουδές. Για την περαιτέρω εξειδίκευση (όπως τη νοσηλευτική παίδων, τη νοσηλευτική επειγόντων περιστατικών, τη νοσηλευτική ογκολογίας και τη νοσηλευτική χειρουργείου) απαιτούνται επιπλέον σπουδές.

• Για τους Νοσηλευτές/τριες που εργάζονται στο Δημόσιο, υπάρχει η δυνατότητα να μετεκπαιδευτούν δύο χρόνια σε νοσοκομείο και να αποκτήσουν ειδίκευση σε μία ειδικότητα, όπως Παθολογία, Χειρουργική, Ψυχιατρική, Παιδιατρική. 

Καριέρα στον τομέα της Έρευνας

Ένας τομέας που μπορεί να στραφεί ένας/μία απόφοιτος/η Νοσηλευτικής αν κι όχι τόσο δημοφιλής είναι αυτός της έρευνας είτε σε κάποιο δημόσιο φορέα είτε ακόμα και σε κάποια Φαρμακευτική. Οι έρευνες μπορεί να σχετίζονται με την ανάπτυξη διαδικασιών, θεραπειών, με τη δημόσια υγεία, την επιδημιολογία, την ψυχοκοινωνική, και άλλους τομείς. 

Καριέρα στον τομέα της Εκπαίδευσης

Για μία σταδιοδρομία στην εκπαίδευση, οι πτυχιούχοι Νοσηλευτικής και Μαιευτικής μπορούν να ενταχθούν στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση  μετά από την συμμετοχή σε σχετικά διαγωνισμό ΑΣΕΠ (με μόρια ή με γραπτές εξετάσεις). Οι εν λόγω απόφοιτοι ανήκουν στον Κλάδο ΠΕ 87 Υγείας-Πρόνοιας-Ευεξίας. Για διορισμό στην Εκπαίδευση στην Ελλάδα μπορούν να ενταχθούν στον κλάδο όσοι έχουν:    
Πτυχίο Νοσηλευτικής Πανεπιστημίων ή πτυχίο Νοσηλευτικής ΤΕΙ ή Αδελφών Νοσοκόμων ΚΑΤΕΕ ή Σχολής Αδελφών Νοσοκόμων «Βασιλ. Όλγα» ή πτυχίο των Σχολών του αρ.6, περ. Β’ της παρ.4, στοιχ. β’ της αριθμ. Β3/2274/87 (Β ́ 346) υ.α. που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.1865/1989 (Α ́ 210) ή πτυχίο Μαιευτικής ΤΕΙ ή Δημόσιας Μαιευτικής Σχολής Θεσ/νίκης ή Επισκεπτών/τριών Υγείας ΤΕΙ της ημεδαπής ή ισότιμο πτυχίο αντίστοιχης ειδικότητας της αλλοδαπής. 

Οι υποψήφιοι, κάτοχοι των ανωτέρω τίτλων που διαθέτουν πιστοποιημένη παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια κατά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των αιτήσεων υποψηφιότητας, προτάσσονται των υποψηφίων που δεν τη διαθέτουν στους αξιολογικούς πίνακες κατάταξης.

Επίσης για τις θέσεις σχολικών νοσηλευτών για Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής οι απόφοιτοι ανήκουν στον κλάδο ΠΕ25. Εδώ μπορεί να δει κανείς τα κριτήρια που χρειάζονται με βάση μία πρόσφατη προκήρυξη κι εδώ αναλυτικά τα καθήκοντα ενός σχολικού νοσηλευτή. 

Καριέρα στον τομέα της Διοίκησης

Οι απόφοιτοι/ες Νοσηλευτικής μπορούν επίσης να εργαστούν ως διοικητικά στελέχη σε νοσοκομεία και μονάδες περίθαλψης, δηλαδή μπορούν να αποκτήσουν ένα στρατηγικό ρόλο στον τομέα της υγείας ή μπορούν να εργαστούν στη συμβουλευτική και τις υπηρεσίες κοινωνικής ευημερίας. Ρόλοι οι οποίοι είναι συνηθισμένοι για τους αποφοίτους νοσηλευτικής είναι μεταξύ άλλων: Διοικητές Υγειονομικής Περιφέρειας (Δ.Υ.ΠΕ), Διοικητές και Υποδιοικητές Νοσοκομείων, Διευθυντές Νοσηλευτικών Υπηρεσιών Νοσοκομείων, Κέντρων Υγείας και άλλων Ιδρυμάτων, Προϊστάμενοι Τμημάτων και Γραφείων.

Τι μπορεί κανείς να κάνει με το πτυχίο Μαιευτικής:
 
Οι μαίες εργάζονται κυρίως σε δομές υγείας· για παράδειγμα στο τμήμα τοκετού ενός μεγάλου γενικού νοσοκομείου, σε μικρότερα  αυτόνομα μαιευτήρια, σε ιδιωτικά μαιευτήρια, σε συνεργασία με γιατρούς, και στην κοινότητα. Αρκετές όμως εργάζονται και ως ελεύθεροι επαγγελματίες. 

Τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων μαιών/μαιευτών έχουν ήδη κατοχυρωθεί από το 1989 και περιγράφονται αναλυτικά στο Π.Δ.351/1989 «Σχετικά με τον καθορισμό επαγγελματικών δικαιωμάτων των πτυχιούχων των τμημάτων Μαιευτικής κ.τ.λ. τωv T.E.I.» (Φ.Ε.Κ. 159/14-6-89/τ.Α’) και το Π.Δ. 38/2010 «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2005/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005, σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων» (ΦΕΚ 78/25-5-2010/τ.Α΄), Άρθρο 42 «Άσκηση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων μαίας/μαιευτή (Άρθρο 42 της Οδηγίας 2005/36/ΕΚ)». Εδώ μπορεί να δεις κανείς αναλυτικά τα επαγγελματικά δικαιώματα για τις μαίες κι εδώ μία χρήσιμη παρουσίαση με τις  ευρωπαϊκές οδηγίες για την εκπαίδευση των μαιών.