Με αφορμή τα εξηκοστά γενέθλια του CERN λειτουργεί, από τις 6 Σεπτεμβρίου έως τις 21 Οκτωβρίου στο Περίπτερο 14, στη ΔΕΘ, η Διαδραστική Έκθεση του CERN.

Ταυτόχρονα, το Τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ γιορτάζει 40 χρόνια συνεργασίας και προσφοράς στην Έρευνα για τη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων, με το Ευρωπαϊκό Ερευνητικό Κέντρο. Η Ελλάδα είναι ένα από τα 12 ιδρυτικά μέλη του CERN. Ο Καθηγητής Φυσικής και πρώην Πρύτανης του Α.Π.Θ., Νικόλαος Εμπειρίκος, υπέγραψε εκ μέρους της Ελλάδας πρωτόκολλο συνεργασίας με το CERN, πριν 60 χρόνια, στις 29 Σεπτεμβρίου 1954. Έκτοτε, το ΑΠΘ κατέχει την πρωτιά στη Βασική Έρευνα στην Ελλάδα, συμμετέχοντας ενεργά στα πειράματα του CERN

H συμμετοχή του Α.Π.Θ. ξεκίνησε με πρωτοβουλία του Ομότιμου Καθηγητή Πυρηνικής Φυσικής, Στέφανου Χαραλάμπους με συμμετοχή στο πείραμα CPLear, που προσπάθησε να μετρήσει την ασυμμετρία μεταξύ ύλης και αντιύλης, συνεχίστηκε με τα πειράματα TARC, nTOF και το CAST με στόχους την κατανόηση και αξιοποίηση των ιδιοτήτων των νετρονίων και την αναζήτηση σκοτεινής ύλης στο σύμπαν, μέχρι την εποχή των πολύ μεγάλων πειραμάτων στο LHC. Από το 1995 το Εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής συμμετέχει στο πείραμα ATLAS, ένα από τα μεγαλύτερα πειράματα του αιώνα μας. H συνεισφορά του Εργαστηρίου ξεκινάει από την κατασκευή και τον έλεγχο ανιχνευτών υψηλής τεχνολογίας, φτάνει στην πρόσφατη ανακάλυψη του Higgs, και εκτείνεται στις μελλοντικές αναβαθμίσεις του ανιχνευτή μέχρι το 2018 και μετά.

Η ομάδα του Α.Π.Θ., με υπεύθυνη την Καθηγήτρια του Τμήματος Φυσικής, Χαρά Πετρίδου, έχει κατασκευάσει στο Εργαστήριο Κατασκευής και Ελέγχου Ανιχνευτών Ακτινοβολίας του Α.Π.Θ. ένα σημαντικό μέρος –το 10%- του Μιονικού Φασματομέτρου του ATLAS, το οποίο καλύπτει συνολικά μία επιφάνεια 5600m2 και αποτελεί την ‘καρδιά’ στην αναζήτηση του σωματιδίου Ηiggs καθώς και στην αναζήτηση ‘Νέας Φυσικής’. Συνολικά εργάστηκαν πάνω από 40 προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές, υποψήφιοι διδάκτορες, νέοι ερευνητές και τεχνικοί, τα τελευταία δέκα χρόνια για την ολοκλήρωση αυτού του έργου.

Σήμερα, η ομάδα του Α.Π.Θ. παίζει κεντρικό ρόλο στην ανάλυση των δεδομένων και την κατανόηση των αποτελεσμάτων του πειράματος ATLAS και οι νέοι της υποψήφιοι διδάκτορες και μεταδιδακτορικοί ερευνητές, που αποτελούν τον κορμό της, διαπρέπουν στο CERN, έχουν κατ’ επανάληψη αναγνωριστεί και βραβευτεί για τη δουλειά τους και θα είναι οι κύριοι πρωτεργάτες των μελλοντικών ανακαλύψεων και οι συνεχιστές της πρωτοποριακής αυτής έρευνας για την κατανόηση των Νόμων της Φύσης.

Η έκθεση του CERN θα είναι ανοιχτή έως τις 21 Οκτωβρίου 2014. Μεταπτυχιακοί φοιτητές και υποψήφιοι διδάκτορες θα βρίσκονται καθημερινά στο Περίπτερο 14 για να μυήσουν τους εκκολαπτόμενους επιστήμονες στα Μυστικά του Σύμπαντος.